|
|
|
|
Dzis jest: 15.01.2025r.
Jest to : 15 dzien roku
Moja strona www filozofii
Wyjaśniamy pojęcia:
Transcendentalny
czy transcendentny
Co to jest :
sąd apriorii lub sąd aposteriorii
Protagoras i Pirron
Hume,Berkeley, Kant
Czy przyczynowość istnieje?
Berkeley
Czy istnieje materia?
Condillac i jego posąg
Husserl i Fenomenologia
Krytyka nauki
Pamietaj, że
Prawda , jest córką czasu
a nie autorytetu (Bacon)
Chwytaj dzień,weseląc się dziś , nie dowierzaj przyszłości.(Epikur)
Życie jest tylko odroczonym wyrokiem śmierci(J.Woleński)
Wolny czas jest bowiem dla każdego tyle wart , ile on sam.(Arystoteles)
|
|
|
|
mysli i ludzie;Malebranche
Z ogólnej swej teorii Malebranche wyciągnął konsekwencje i dla teorii poznania. W jaki sposób dusza może poznawć rzeczy? Wszak przedstawienie jakie ma o rzeczach , nie mogą być wynikie działania samej duszy
, bo ani ciała ani dusza same działać nie mogą .Pozostało więc jedno : są wynikiem działania Boga. |
Między istotą myslącą a rzeczą rozciągłą nie ma stycznosci , nie może też być bezposrednigo postrzegania rzeczy. Gdy postrzegam je to nie
one działają na mój umysł, lecz Bóg, Bóg, który jest przyczyną naszych działań ; jest też przyczyną naszego poznania. Koncepcja ta miała pierwowzór u Augustyna
, ale Malebranche przescignął ją , stosując ją nie tylko do prawd wiecznych , lecz i do wszelkich prawd.
Dla Malebranche' działanie materii na duszę było czymś tak niezrozumiałym i niemożliwym, że łatwiej mu było przyjąć , że poznanie dokonwa się zupełnie , bez zetknięcia umysłu z poznawanym przedmiotem.
Łatwiej mu mu było przyjąć, że Bóg posiadając w sobie idee, wedle których stworzył rzeczy pozwala je duszom oglądac.
Rzeczy poznajemy nie wprost , lecz odlądajac ich idee, które są w Bogu, więc jak mówił Melabranche widzimy wszystkie rzeczy w Bogu.Przedmotem naszego poznania nie są własciwe rzeczy , do których dusza nie ma dostępu; są nimi
idealne obrazy rzeczy. Obrazy te jako istniejące w Bogu , są wieczne , poznajemy więc zmienne rzeczy przez wieczne
idee, w mysl Augustyna i Platona. Wieczne idee poznajemy bezposrednio, a posrednio - zmienne rzeczy.
System Malebranche'a przedstawiał z niezwykłą tylko konsekwencją mysl , która w metafizyce nie była niezwykła , lecz przeciwnie, dla ogromnego jej odłamu była myslą przewodnią: że wszystko , co jest bierze swój początek nie z bytu skonczonego , lecz z nieskonczonego absolutnego i boskiego. Wszystko
wywodzi się z Boga , ale i wszystko zmierza doń z powrotem.Choć powierzchowna obserwacja mówi co innego, ale w gruncie rzeczy nasze skłonnosci wiodą do tego , co doskonałe, czyli do Boga. Stają się złe , gdy od tego naturalnego kierunku odchylają się.
Etyka Malebranche'a miała wiec swoją osnowę w Bogu tak jak jego metafizyka i teoria poznania. |
Wspólnym mianownikiem usiłowań Malebranche'a w różnych dziedzinach wiedzy , od metafizyki do matematyki , stanowi pojęcie nieskończonosci. Ale nieskonczonosci rozumianej samodzielnie i inaczej niż ją rozumiano przed nim i dookoła niego .
Zerwał z hasłem " finiti et infiniti nulla proportio." |
Swiat skończony styka się z nieskończonym, on doń przenika. A stosunek ich jest wręcz odwrotny , niż się zwykle przyjmuje ; nieskończoność jest i piewotniejsza i pozytywniejsza
od skończonosci, nie jest dalekim kresem , horyzontem istnienia, lecz jest wewnętrznym czynnikiem rzeczy , skończone są tylko fragmentami nieskończonosci i nie posiadają samoistnego bytu. To był bardzo infinistyczny pogląd, niebawem podjął go Leibniz.
Kartezjusz sądzil że umysł nie jest zdolny poznać nieskończonosci, że może jej się tylko poddać. Malebranche , przeciwnie , był przekonany , że nie tylko ją
poznajemy , ale co więcej , że tylko przez nią możemy poznać swiat skończony. Rozumiemy go tylko jako ograniczenie nieskończonosci.
W poznaniu jest jak w istnieniu; nieskończoność jest pierwsza , a skończoność druga. Ujawnia się to szczególnie w matematyce. I filozofia Malebranche'a
widząca rzeczy sub specie nieskończonosci i boskosci, była w gruncie rzeczy przykładem na metafizykę obserwacji matematycznej, że podstawą całej matematyki jest idea ciągłosci , ujmowana
bezposrednio intuicją umysłu, a w idei ciągłosci tkwi idea nieskończonosci. |
[ Home ]
|