W filozofii najważniejsze sa pytania!!!

Dzis jest:
13.05.2024r.

Jest to :
134
dzien roku


Informacja.

Moja strona www filozofii

Wyjaśniamy pojęcia:

Transcendentalny

czy

transcendentny

Co to jest :

sąd apriorii
lub
sąd aposteriorii

Protagoras i Pirron

Hume,Berkeley, Kant

Czy przyczynowość istnieje?

Berkeley

Czy istnieje materia?

Condillac i jego posąg

Husserl i Fenomenologia

Krytyka nauki



Pamietaj, że

Prawda , jest córką czasu

a nie autorytetu (Bacon)



Chwytaj dzień,weseląc się dziś , nie dowierzaj przyszłości.(Epikur)

Życie jest tylko odroczonym wyrokiem śmierci(J.Woleński)

Wolny czas jest bowiem dla każdego tyle wart , ile on sam.(Arystoteles)

mysli i ludzie. szkoła marburska

Herman Cohen (1842 - 1918)
Paul Natorp (1854 - 1924)
 Hermann Cohen (urodzony 4 lipca 1842 w Coswig - zmarł 4 kwietnia 1918 w Berlinie), niemiecki filozof pochodzenia żydowskiego, profesor uniwersytetów w Marburgu od 1876 i w Berlinie, założyciel neokantowskiej szkoły marburskiej. Koncentrował się na teorii logicznych warunków poznania naukowego. Zwolennik koncepcji tzw. etycznego socjalizmu.
Paul Natorp (ur. 1854r. w Düsseldorfie, zm. 1924r w Marburgu) był niemieckim filozofem, przedstawicielem neokantowskiej szkoły marburskiej.

Szkoła marburska

Wprowadzenie. Szkoła marburska była pierwotnie obozem kantystów.Cohen i Natorp chcieli podążać torem Kanta, ale także torem Platona, twierdząc że to ten sam tor. Kanta interpretowali w duchu Platona, Platona w duchu Kanta, tak że między poglądom tych dwu prawie nie powstawała różnica.
Własną genealogię przedstawiali tak:
Parmenides Platon Kartezjusz Leibniz Kant.
Uwazali że filozofia wszystkich tych myslicieli była w zasadzie identyczna.
Kantyzm.Podstawowe myśli kantyzmu mozna ująć w trzech punktach. 1. Poznanie wyrasta z dwu pni: ze zmysłow i myśli, oba są niezbędne , uzupełniają się i kontrolują wzajemnie.( wbrew empiryzmowi który nie doceniał myśli, jak i racjonalizmowi który nie doceniał zmysłow.)
2.że myśl wprowadza do poznania czynnik powszechnosci , ale za to subiektywnosci.
3. że wskutek tego poznajemy zjawiska ( wbrew metafizykom), ale poza zjawiskami istnieje niepoznawalny byt ( wbrew subiektywnym idealistom.)
Od tego zaczęła szkoła marburska , a potem we wszystkich punktach od tego odeszła , twierdząc , ze kantyzm należy inaczej zrozumieć lub przekształcić.
Racjonalizm przeciw empiryzmowi. Filozofów wszystkich czasów bodaj najbardziej dzieli to , w czym widzą pewność: jedni ufają tylko faktom, drudzy tylko poczuciu koniecznosci. Pierwsi stworzyli empiryzm, drudzy racjonalizm.
Kant zajmował stanowisko szczególne: nie ufał samym faktom, ani samemu poczuciu koniecznosci, natomiast ufał im gdy polączą się razem, to dało początek jego odrębnej filozofii krytycznej.Natomiast szkoła marburska nie miała żadnego zaufania do faktów , znamy je bowiem tylko przez dane zmysłowe, stanowiące jedynie subiektywne reakcje i nie dające żadnej podstawy do obiektywnej wiedzy. Byli więc wrogami empiryzmu. Dane zmysłowe nie tylko nie są zródłem całego poznania ( jak chce empiryzm) , ale niczym nie przyczyniają się do poznania , nie mają żadnego znaczenia.
Znaczenie mają jedynie koniecznosci myślowe.
Nimi też kieruje się nauka scisła , nie zachowując nic z danych zmysłowych.W empiryzmie szkoła marburska widziała najwiekszy z błędów ; jego inicjatorow: Locke'a i Hume'a obwiniała ze zaprzepascili filozofię.Ale także zwalczała Arystotelesa , jako mający rownież podstawę w danych zmysłowych.
Szkoła własciwie porzuciła kantyzm, kantyzm z jego dwoma zródłami poznania.W/g kantyzmu myśl dawała poznaniu formę, a zmysły materiał. Tymczasem dla szkoły marburskiej poznanie było wyłącznie rzeczą myśli, ona także musi dostarczyć materiału, skoro dane zmysłowe , przypadkowe i subiektywne informują nas co najwyżej o nas samych , ale nie o swiecie.
Myśl otrzymuje od zmysłow tylko bodzce, ale nie materiał. Działa pod wpływem bodzców, ale swą wiedzę o przedmiotach musi skonstruować sam. To już nie był kantyzm lecz racjonalizm. Przekonanie o wyłącznosci i samowystarczalnosci mysli blizsze było Fichtego i Hegla , niż Kanta. Szkoła marburska walczyła nie tylko z empiryzmem , ale także z mistycyzmem w którym widziała pogląd bez żadnych podstaw, czyste nieporozumienie. Intuicjonizm zaś zaliczała do mistycyzmu.
Aprioryzm przeciw psychologizmowi.

Kant twierdził , że podmiot poznając narzuca swe własne formy przedmiotom, dlatego odnajduje formy te we wszystkich przedmiotach, dlatego są one powszechne, ale za to są subiektywne. Są umysłowi wrodzone , umysł zawiera je w sobie. Są umysłowi wrodzone , umysł zawiera je w sobie. Można , zauważyc ze gdyby umysł nasz był zbudowany inaczej , to i te formy byłyby inne, są więc względne, są to formy psychyki niższej i oczywiscie należy je rozumieć psychologicznie.		 Cohen porzucił tę interpretację psychologiczną.
Interpretował rzecz tak:formy aprioryczne poznania , które zauważył Kant , nie są formami psychiki, nie są wrodzone, umysł nie nosi ich w sobie , nie są zalezne od budowy naszego umysłu. Są to raczej formy , którymi każdy podmiot każdy umysł musi się posługiwać jeśli ma poznawać przedmioty. Bez nich poznanie przedmiotu nie byłoby możliwe , one powstają , gdy podmiot przedstawia sobie przedmiot, i nie byłoby inne , gdyby umysł ludzki byłby zbudowany inaczej.Bo , umysł poznaje wtedy, gdy się na to może zdobyć, jeżeli się zdobyć nie może , to i nic poznać nie może.
Cohen przyznawał , że Kant nie utrzymał konsekwentnie tego rozumienia swej teorii. I jesli dzisiejsza filozofia ma korzystać z Kanta , to tak musi go rozumieć, wbrew neokantystom, którzy go rozumieli psychologicznie.
Interpretacja ta miała dalekosiężne konsekwencje, mianowicie odbierała filozofii Kanta jej subiektywne, relatywistyczne, antropomorficzne rysy: to ,że umysł ludzki ujmuje zjawiska w pewnych kategoriach , np.ilosci czy przyczynowosci, to wcale nie znaczy , by zabarwiał je po swojemu. Wprost przeciwnie : kategorie te , jako niezbędne warunki poznania przedmiotów , są jak najbardziej przedmiotowe. Dlatego szkoła marburska zwalczała subiektywizm.

[ Szkoła marburska.],[ Home]