W filozofii najważniejsze sa pytania!!!

Dzis jest:
15.01.2025r.

Jest to :
15
dzien roku


Informacja.

Moja strona www filozofii

Wyjaśniamy pojęcia:

Transcendentalny

czy

transcendentny

Co to jest :

sąd apriorii
lub
sąd aposteriorii

Protagoras i Pirron

Hume,Berkeley, Kant

Czy przyczynowość istnieje?

Berkeley

Czy istnieje materia?

Condillac i jego posąg

Husserl i Fenomenologia

Krytyka nauki



Pamietaj, że

Prawda , jest córką czasu

a nie autorytetu (Bacon)



Chwytaj dzień,weseląc się dziś , nie dowierzaj przyszłości.(Epikur)

Życie jest tylko odroczonym wyrokiem śmierci(J.Woleński)

Wolny czas jest bowiem dla każdego tyle wart , ile on sam.(Arystoteles)

mysli i ludzie
Notes filozoficzny....

Stoicy. Kryterium prawdy.Postrzeganie kataleptyczne. Za kryterium mogą słuzyc prawdy , które bezposrednio i niezawodnie okazują swą prawdziwość, one już kryterium nie potrzebują, natomiast innym twierdzeniom służą za kryteria. Stoicy przyjmowali że takie prawdy istnieją i że poznajemy je za pomocą zmysłów. Podobnie i twierdzili i epikurejczycy; ale podczas gdy ci mniemali, że wszystkie postrzeżenia są niezawodne i mogą służyć za kryteria, stoicy przyjmowali to dla niektórych tylko postrzeżeń. Niektóre postrzeżenia są jasne i przekonywujące, dają gwarancję że ujmują rzeczy takimi , jakie one są naprawdę. Są to postrzeżenia dokonywane w normalnym stanie z odpowiedniej odległosci , dostatecznie długo trwające, sprawdzane przez inne postrzeżenia. Takie postrzezenia stoicy zwali kataleptycznymi.
Stoicy. Znaczenie moralne intencji. Czyn jest dobry, jeżeli posiada dobrą intencje. Jesli ją posiada to choćby powszechnie uchodził za haniebny, jest dobry.
Stoicy rozróżniali też czyny mające zewnętrzne cechy moralnosci i takie , ktorych wewnętrzną intencją jest czynienie dobra; ; pierwsze są "słuszne" drugie zaś "zacne". Odpowiada to kantowskiemu rozróznianiu legalnosci i moralnosci. Do jakiej kategorii czyn jakiś należy , widzowie , nie znający jego wewnętrznej intencji , niełatwo mogą osądzić.
Pochodzenie zła u Sokratesa. Wszelkie zło pochodzi z nieswiadomosci: nikt umyslnie i swiadomie zła nie czyni. I nie może być inaczej : skoro dobro jest pożyteczne i gwarantuje szczęscie , nie ma powodu , aby ktoś , kto je zna , nie czynił go.
Wiedza (episteme) jest tedy warunkiem dostatecznym cnoty;( arete); a w/g Sokratesa jest tym samym, co cnota (arete).Należy wyjasnić co Sokrates rozumiał przez cnotę, cnota to po prostu
  • sprawiedliwośc
  • odwaga
  • panowanie nad sobą zawsze i wszędzie.
    " Jest to jedno i to samo wiedzieć co jest sprawiedliwe i być sprawiedliwym"
    Na zarzut , że w działaniach ludzkich widoczny jest rozdzwięk między wiedzą a czynem między tym , co dyktuje rozum, a tym do czego pcha namiętność ,że do cnoty , oprócz wiedzy , potrzebna jest jeszcze wola - na to Sokrates odpowiedziałby , że jesli wiedza nie wystarcza do cnoty, to musi być powierzchowna i niezupełna. Kto natomiast posiada wiedzę prawdziwa i pełną , ten nie może nie przejąć się nią do głębi, i nie może czynić inaczej niż dobrze.
    • Kantyzm Podstawowe mysli kantyzmu można ująć w trzech punktach:
    1.Poznanie wyrasta z dwu pni: ze zmysłow i mysli , oba są niezbedne , uzupełniają sie i kontroluja wzajemnie. (wbrew empirystom którzy nie doceniali mysli, jak i racjonalistom którzy nie doceniali zmysłów.
    2. Mysl wprowadza do poznania czynnik powszechny, ale za to subiektywny.
    3.Wskutek tego poznajemy zjawiska (wbrew metafizykom) , ale poza zjawiskami istnieje niepoznawalny byt (wbrew subiektywnym idealistom)
    Być kantystą znaczy
  • mieć przekonanie ,że nalezy zaczynać filozofię od krytyki poznania

  • wobec subiektywnej zależnosci poznania
    • trzeba zrezygnować z teorii bytu - wbrew filozofom metafizycznym, a w szczególnosci materialistycznym.
  • poznanie nie może wyjść poza granice doswiadczenia - wbrew filozofom konstrukcyjnym, idealistycznym, a w szczególnosci heglowskim.
  • doswiadczenie nie jest prostym zbiorem faktów
    • , lecz złożonym tworem umysłu uwarunkowanym jego apriorycznymi formami - wbrew empirystom i pozytywistom.
    Połaczenie empiryzmu i aprioryzmu stanowi kantyzm.
    Zagadnienie dobrej woli .Pojęcie obowiązku. "Nigdzie w swiecie, ani nawet poza jego obrebem , niepodobna sobie pomysleć żadnej rzeczy , którą bez ograniczenia można by uważać za dobrą , oprócz jedynie dobrej woli"
    To słowa Kanta z jego Uzasadnienia metafizyki moralnosci..Dobra wola jest fundamentem etyki , którą Kant przez całe życie głosił.Cóz jednak należy rozumieć pod pojęciem " dobrej woli".Kant nie uważa jej za idei którą należy nauczać.Twierdzi że wymaga ona tylko oswiecenia gdyż jest znana wszystkim ludziom.Postanawia więc zbadac pojęcie obowiązku, w którym pojęcie dobrej woli się zamyka.Na przykładzie obowiązków zostanie wyjasniona idea moralnosci u Kanta. W/g niego tylko czyny w których spełniamy obowiązek, możemy uznać za moralne.Odrzuca przy tym czyny przeciwne obowiazkowi, a także takie, które dokonywane są "zgodnie z obowiązkiem".
    Oto przykład
    Stoję na skrzyżowaniu dróg, włączone jest swiatło czerwone -przejscia nie ma.Ale skrzyżowanie jest całkowicie puste , nie ma żadnego samochodu , nie ma też policji.Jeżeli przebiegnę przez drogę -to nie bedzie to czyn moralny.Natomiast gdy nie przejdę na czerwonym swietle , bo boję się np.że pojawi się nagle policja - to moje postępowanie również nie jest moralne.Wreszcie nie przeszedłem na czerwonym swietle , tylko dlatego że szanuję prawo i obowiązek to moje postępowanie było moralne.
    Georgiasz z Leontinoi (ok.483-476 pne.) reprezentant pierwszego pokolenia sofistów, filozof , retor.Paradoksy Gorgiasza można zapisać następująco:
  • Nie ma nic.
  • Gdyby nawet coś było, to byłoby to niepoznawalne.
  • Gdyby nawet było poznawalne, to i tak wiedzy o tym nie udałoby się przekazać.
    		• W swym dziele O naturze czyli o niebycie dowodził , ze nic nie istnieje a gdyby nawet istniało , to nie można mieć o tym wiedzy , a gdy nawet można było mieć taką wiedzę, to byłaby ona czysto subiektywna i nie można by jej wyrazić ani nikomu przekazać.Gorgiasz podejmował problematykę eleatów (Zenon , Parmenides) nadając jej kierunek subiektywistyczny i agnostyczny.

    Notes filozoficzny